MARAQLI: Beriyanın seyfində axtarış aparılan zaman nələr aşkar olub?
1953-cü ilin yayında NKVD-nin keçmiş rəhbəri Lavrenti Beriyanın həbs olunduğunu bilən moskvalılar rahat nəfəs aldılar. Paytaxt sakinləri uzun müddət idi ki, “Lubyansk marşalı”nın mütəmadi olaraq qızları, hətta məktəbli qızları belə qaçırdığını və zorladığını pıçıldayırdı.
Beriyanın evində aparılan axtarışlar zamanı, bu söz-söhbətlər dolayısı ilə təsdiqlənib. NKVD rəisinin “mənəvi xarakteri” ilə bağlı məsələni partiyanın iyul plenumundakı çıxışında o vaxtkı Sov.İKP MK-nın katibi Nikolay Şatalin qaldırmışdı. O, Mərkəzi Komitənin Rəyasət Heyətinin tapşırığı ilə. Beriyanın Nazirlər Sovetindəki kabinetində keçmiş Birinci Baş İdarənin işi ilə bağlı sənədləri axtardığı zaman nələrlə üzləşdiyi barəsində bildirib: “Bu tapşırığı yerinə yetirərkən, seyflərin və sənədlərin saxlanıla biləcəyi digər yerlərin içinə baxdıqda, ofis otaqları üçün yaramayan qeyri-adi əşyalara rast gəldik. Sənədlərlə yanaşı, biz böyük miqdarda hər cür qadın tualetinin atributlarını tapdıq, buna nə deyə bilərəm”dedi və Şatalin, mövzunun kəskinliyindən bir qədər utandı.
Axtarış protokolundan belə çıxır ki, Beriya öz məşuqələri üçün qadın idman kostyumlar, koftalar, dəsmallar, şərflər və digər geyim və alt paltarları saxlayıb. Onun seyflərində 11 cüt xaricdən gətirilən qadın corabları, bir o qədər də qadın ipəkləri və 7 cüt qadın ipək koltuqları sayıblar. Qadın əşyaları ilə yanaşı, baş çekist özü ilə bir sıra “əxlaqsız kişinin əşyaları” da saxlayırdı – bununla nə demək istədiyini, Şatalin izah etmədi, bunun “şərh tələb etmədiyini” söylədi. Ən zərərsiz versiyaya görə, rezinqoruyucular nəzərdə tutulurdu ki, bir vaxtlar Moskva yaxınlığındakı Bakovka kəndində rezin rezinqoruyucuların istehsalına sifariş verən Beriya idi. İnventarların sırasında aşağıdakı sətir diqqəti cəlb edir: “ipək uşaq kombinasiyaları, daha bir neçə uşaq əşyaları və s.” Lakin, Şatalin hesabatda buna bir o qədər diqqət yetirməyib.
Əvəzində o, Beriyanın təhlükəsizlik şöbəsinin rəisi Rafael Sarkisovun dindirilməsinin nəticələrindən danışıb. Rafael şefinin “hər cür təsadüfi qadınlarla” əlaqəsi olduğunu söyləyib – 20 soyaddan ibarət siyahı qorunub saxlanılıb. Xarici Dillər İnstitutunun Maya adlı tələbəsi Beriyadan hamilə qalanda, onu abort etdiriblər. Ondan fərqli olaraq, 18 yaşlı qız Lyalya da bəzi qadınlar kimi dözüb, uşaq dünyaya gətirib.
Belə ki, 1937-ci ildə ilk Xalq Təhlükəsizliyi Komissarı Henrix Yaqodanın kabinetinin axtarışı zamanı, onlar 3904 pornoqrafik təsvir və 11 ədəbsiz filmdən ibarət kolleksiya tapıblar. Bundan əlavə, o, kabinetində çoxlu sayda qadın geyimləri və erotik oyuncaqlar saxlayıb. Yaqodanın varisi Nikolay Yejov da ailəsinin nümunəvi atası deyildi – o, arvadının dostları və hətta evində qulluqçuları ilə yatırdı. Bundan əlavə, onun kişilərlə əlaqələri də məlum idi.
Lavrenti Beriya Çeka-NKVD rəhbərləri arasında nə birinci, nə də yeganə “manyak” idi. Sadəcə olaraq, hansı səbəbdənsə, İosif Stalin başqa adamları bu kimi yüksək vəzifələrə təyin etməyirdi.