YENİ DALĞA: BA.2 nədir, onun əlamətləri hansılardır? BA.2 variantı Omicron-dan daha təhlükəlidir
“Gizli Omikron” adlandırılan BA.2 variantının haradan gəldiyi bəlli deyil, lakin ilk hallar Filippində qeydə alınıb. Omicron variantının mutasiya edilmiş versiyası BA.2 40 ölkədə aşkar edilib. BA.2-nin simptomları arasında indiyədək yeni simptomlar müəyyən edilməmişdir. Yeni variant Omicron-un alt nəsli olduğundan, oxşar Omicron simptomları meydana çıxır. Omicron ilə müqayisədə onu daha təhlükəli hala gətirən əsas xüsusiyyət onun hazırkı sınaqlarda özünü göstərməməsidir.
Corona virus epidemiyası variantlarla daha təhlükəli olmağa davam edir. Delta virusundan sonra, dominant hala gələn omikronun alt qolu olan BA.2 variantı bir çox ölkələrə yayılmağa başlayıb. Danimarkada aparılan yeni araşdırmalar BA.2-nin Omicron-dan 1,5 dəfə daha yoluxucu olduğunu ortaya qoydu.
BA2 VARİANTİ NƏDİR?
BA.2 orijinal Omicron – BA.1-in alt nəslidir, lakin onun yayılmasını daha sürətli və aşkarlanmasını çətinləşdirə biləcək bəzi fərqlərə malik olduğu aşkar edilmişdir.
BA.2 S-geni (koronaviruslarda tapılan dörd əsas struktur zülaldan ən böyüyü, bəzən sünbül geni adlanır), BA.1 isə müsbət deyil. BA.1-in S-geninin olmaması, onun erkən yayılmasının aşkarlanması və monitorinqi üçün əsas idi, çünki Omicron-u Delta-dan fərqləndirir.
London İmperator Kollecinin virusoloqu Tom Peacock, bunun daha sürətli yayıldığına dair bəzi sübutların ola biləcəyini söyləyib, lakin daha çox araşdırmaya ehtiyac var.
‘BA.2 Hindistan və Filippində (qismən) əsas Omicron nəsli kimi görünür və Danimarka, Böyük Britaniya və Almaniyada BA.1 ilə müqayisədə artım sübutları var.
“Bir çox ölkədə ardıcıl artım BA.2-nin BA.1-dən bir qədər daha yoluxucu ola biləcəyinə sübutdur. BA.2-nin hazırda xəbərlərdə olmasının əsas səbəbi budur.’
BA2 ƏLAMƏTLƏRİ NƏDİR?
Hazırda yeni simptomlar aşkar edilməyib.
BA.2-nin simptomları arasında indiyədək yeni simptomlar müəyyən edilməmişdir. Yeni variant Omicron-un alt nəsli olduğundan, oxşar Omicron simptomları meydana çıxır.
Johns Hopkins Bloomberq İctimai Sağlamlıq Məktəbində Dr. Andy Pekosz, “Omicron variantı haqqında bildiyimiz başqa bir şey, simptomların digər variantlardan fərqli olmasıdır. Omicron Covid-19-da ən çox yayılmış qoxu itkisinə malik deyil. Daha çox öskürək və boğaz ağrısı Omicron simptomları arasındadır” deyib.
BA.2-nin simptomları arasında öskürək, burun axması və ya burun tutulması və yorğunluğun göründüyünü söyləmək olar.
NİYƏ BA2 GİZLİ OMICRON DEYİLİR?
BA.2 orijinal Omicron – BA.1-in bir çox ümumi xüsusiyyətlərinə malikdir, lakin onu omicrondan fərqləndirən əsas xüsusiyyət onun aşkarlanmasının çətin olmasıdır.
BA.2 S-geni (koronaviruslarda tapılan dörd əsas struktur zülaldan ən böyüyü, bəzən sünbül geni adlanır), BA.1 isə müsbət deyil. BA.1-də S-geni yoxdur, bu da aşkarlanmağı çətinləşdirir.
Bu o deməkdir ki, insanda BA-nın olub-olmadığını müəyyən etmək üçün, nümunələr əlavə laboratoriya analizinə göndərilməlidir.
OMICRONDAN 1.5 DƏFƏ DAHA YOXUCU
Variantın ən çox yayıldığı ölkə Danimarkadan qorxulu açıqlama gəlib.
Danimarkadakı Statens Serum İnstitutunda aparılan yeni araşdırma BA.2 variantının Omicrondan 1,5 dəfə daha yoluxucu olduğunu müəyyən edib.
VƏZİYYƏT PEYVƏNDlƏLƏ EYNİDİR
Bununla belə, institutun ilkin təhlili müəyyən etmişdir ki, BA.2-nin xəstəxanaya yerləşdirilmə riskində BA.1 ilə müqayisədə heç bir fərq yoxdur.
SGK müdiri Tyra Qrove Krause verdiyi açıqlamada, “Xüsusilə peyvənd olunmayanlar üçün daha yoluxucu olduğuna dair bəzi əlamətlər var, ancaq peyvənd edilmiş insanlar üçün də bu nisbəti söyləmək mümkündür” dedi.
Xəstəliklərə Nəzarət və Qarşısının Alınması Mərkəzləri (CDC) bir bəyanatda yeni variantın indiyə qədər ABŞ ştatlarının yarısından çoxunda görüldüyünü və ölkə daxilində ən azı 127 hadisənin bildirildiyini açıqladı.
Dominant VARIANT XƏBƏRDARLIĞI OLA BİLƏR
Böyük Britaniyanın Sağlamlıq Təhlükəsizliyi Agentliyinin hesabatında yeni variantın Böyük Britaniyada 16 yanvar tarixinə qədər hər həftə iki dəfə artaraq yeni infeksiyaların 3,4 faizini təşkil etdiyini ortaya qoyub. Səhiyyə agentliyi yeni variantın böyümə sürətinin “narahatedici dərəcədə sürətli” olduğunu söyləyib.
Alimlər hesab edirlər ki, BA.2 variantı Omicron-dan daha yoluxucu olmaq üçün təkamül etmiş və tədricən Avropada, xüsusən də Böyük Britaniyada dominant korona virusuna çevrilmişdir.
Şərqi İngiltərə Universitetinin epidemioloqu professor Paul Hunter Britaniyanın Daily Mail qəzetinə bildirib ki, BA.2 ilə bağlı “çaxnaşma üçün heç bir səbəb yoxdur”. Hunter bunun “indiki təhlükə təxminlərimizdə əhəmiyyətli bir fərqə” səbəb olmadığını söylədi.
Türkiyədə isə, Elmi Komitənin üzvü Prof. Dr. BA.2 variantı ilə bağlı Alper Şener deyib: “Türkiyədə “Omicron” zirvəsindən sonra ikinci “BA.2” zirvəsini görə bilərik. ‘BA.2’ variantının ortaya çıxması filmi geriyə çəkəcək. Bu vəziyyət bizi düşündürür ki, bəzi hesablamaları yenidən aparmalıyıq”.
OMICRON VARİANTINDAN DAHA TƏHLÜKƏLİDİR?
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı Omicron variantı ilə bağlı xəbərdarlıq etsə də, orijinal Omicron variantı ilə BA.2 variantı arasında fərqin olub-olmadığı hələlik məlum deyil. Britaniyalı alim və virusoloq Tom Peacock deyib: “Hindistan və Danimarkadan edilən ilkin tədqiqatlar göstərir ki, iki variant arasında dramatik fərq yoxdur. Ancaq önümüzdəki həftələrdə daha ətraflı araşdırmalar gələcək. “Bu ikisi arasında xəstəliyin gedişində böyük fərq olacağını düşünmürəm” dedi.
Peacock həmçinin bildirdi ki, Omicron variantı və onun mutasiyaya uğramış ştammı arasında peyvənd müqavimətində böyük fərq olmayacaq. Peacock, “Bir çox ölkələr Omicron variant dalğasına yaxınlaşıb və ya keçib” deyibdi. Mən çox təəccüblənirəm ki, BA.2 yeni dalğa yaradır. “Bu mutasiya Delta və Omicron arasındakı fərq kimi böyük fərq yaratmır” dedi.
BA.2 HARADA GÖRÜNÜB?
İndiyədək 426 yoluxma təsdiqlənib.
Onun sözlərinə görə, Böyük Britaniyada ən çox təsdiqlənmiş hal Londonda (146) və cənub-şərqdə (97) olub.
Dünyanın başqa yerlərində 100-dən çox BA.2 hadisəsi qeydə alınmış ölkələr Hindistan (530), İsveç (181) və Sinqapurdur (127).
İndiyədək BA.2 variantı dünyanın ən azı 43 ölkəsində mövcuddur. Bu mutasiya Hindistan, Danimarka və İsveçdə cəmləşmişdir. Covid-19 dalğasından sağ çıxdığına inanan Danimarkada yoluxmaların sayının yenidən artmasına səbəb olan variant Omicron BA.2-dir. Digər tərəfdən, İngiltərədə səlahiyyətlilər yanvarın ilk 10 günündə 400 hadisənin aşkar edildiyini açıqladı.
Omicron BA.2 mutasiyası Böyük Britaniya, Almaniya, Belçika, İtaliya, Fransa, eləcə də Asiya, Avstraliya və Şimali Amerikada aşkar edilib.