UKRAYNADA MÜHARİBƏ: BMT-nin nüvə monitoru Ukrayna AES ilə bağlı xəbərdarlıq edir- FOTO

Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin rəhbəri Ukraynadakı atom elektrik stansiyasının atəşə tutulmasından ciddi narahatlığını ifadə edib, çünki onun Rusiya hərbçiləri cəbhəyanı ərazidə onlarla şəhərə hücum etdiyini bildirib.

Rusiya fevralın 24-də prezident Vladimir Putinin “xüsusi hərbi əməliyyat” adlandırdığı şəkildə Ukraynanı işğal etdikdən sonra münaqişə, ilk növbədə, Ukraynanın şərqində və cənubunda aparılıb.

Lakin müharibənin əvvəlində Rusiya qüvvələri tərəfindən ələ keçirilən, lakin hələ də ukraynalı texniki işçilər tərəfindən idarə olunan cənubda Zaporijjya atom elektrik stansiyası uğrunda gedən döyüşlər daha böyük fəlakət ehtimalını artırıb.

MAQATE-nin baş direktoru Rafael Mariano Qrossi açıqlamasında deyib: “Mən dünən Avropanın ən böyük atom elektrik stansiyasının atəşə tutulmasından son dərəcə narahatam və bu, nüvə fəlakətinin çox real təhlükəsidir”- deyə vurğulayır.

Hər iki tərəf bir-birini “nüvə terrorizmi”ndə ittiham edir.

Ukraynanın dövlət nüvə enerjisi şirkəti “Enerqoatom” Rusiyanı ziyan vurmaqda, Rusiya Müdafiə Nazirliyi isə Ukrayna qüvvələrini stansiyanı atəşə tutmaqda ittiham edib.

Birləşmiş Ştatlar Rusiyanı ondan “nüvə qalxanı” kimi istifadə etməkdə günahlandırır, Rusiya Müdafiə Nazirliyi isə zavoda dəyən zərərin qarşısını yalnız onun bölmələrinin “bacarıqlı, və səmərəli hərəkətləri” ilə aldığını bildirib.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nüvə Nəzarət Təşkilatına rəhbərlik edən Qrossi bütün tərəfləri “həddindən artıq təmkinli” olmağa çağırıb.

Cümə günü mərmilər obyektdəki yüksək gərginlikli elektrik xəttinə dəyib və bu, radioaktiv sızma aşkar edilməməsinə baxmayaraq, operatorları daha çox oxlu reaktoru söndürməyə vadar edib.

Bütün dünyanın diqqəti AES-ə yönəldiyi halda, şərqdə və cənubda müharibə gedir.

Rusiya 2014-cü ildə Kremlin Krımı cənuba işğal etməsindən sonra, Moskvayönlü separatçıların əraziləri ələ keçirdiyi Luqansk və Donetsk vilayətlərindən ibarət şərqdə, əsasən rusdilli Donbasa nəzarəti ələ keçirməyə çalışır.

Ukrayna ordusu şənbə günü axşam saatlarında bildirib ki, Rusiya qüvvələri onlarla cəbhəyanı şəhəri atəşə tutub və Donetsk vilayətinin altı müxtəlif rayonunda hücuma cəhd edib, lakin onların heç biri ərazini ələ keçirə bilməyib və Ukrayna qüvvələri tərəfindən saxlanılıb.

Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski şənbə günü deyib ki, onun qüvvələri son bir həftə ərzində Rusiyanın logistik bazalarını  məhv etməkdə “əhəmiyyətli nəticələr əldə ediblər”.

“Düşmənin silah-sursat anbarlarına, komandanlıq məntəqələrinə və Rusiya texnikasının toplanmasına edilən hər zərbə bizim hamımızın, Ukrayna hərbçilərinin və mülki şəxslərin həyatını xilas edir”, – o, gecə videomüraciətində deyib.

DAHA ÇOX GƏMİ

Britaniya hərbi kəşfiyyatı daha əvvəl məlumat vermişdi ki, Rusiya qüvvələri demək olar ki, cənubda cəmləşib, əks-hücum gözləyir və ya hücuma hazırlaşır və müharibə yeni mərhələyə qədəm qoyur, əsas döyüşlər demək olar ki, bir neçə kilometr 350 km (217 km) məsafədə – Zaporojye yaxınlığından Xersona qədər, çaya paralel Dnepr cəbhəsi boyu gedir.

Hesabatda bildirilir ki, Ukrayna qüvvələri öz səylərini cənub bölgələrində körpülərə, silah-sursat anbarlarına və dəmir yollarına, o cümlədən Xersonu Rusiya tərəfindən işğal olunmuş Krımla birləşdirən strateji əhəmiyyətli dəmir yolu xəttinə zərbə endirməyə yönəldib.

Müsbət bir qeyd olaraq, Ukrayna, Rusiya, Ukrayna, Türkiyə və BMT-dən ibarət İstanbuldakı Birgə Əlaqələndirici Nöqtənin nəzarət etdiyi səylərin bir hissəsi olaraq, qlobal ərzaq böhranı qorxusunu azaltmaqla taxıl ixracını bərpa etməyə başlayır.

Ukraynanın infrastruktur naziri Oleksandr Kubrakov bildirib ki, Ukraynanın kənd təsərrüfatı məhsulları daşıyan dörd gəmidən ibarət ikinci karvan Qara dəniz limanlarını tərk edib. İlk dörd gəmi isə, razılaşmaya uyğun olaraq, ötən həftə Ukraynanı tərk edib.

İşğaldan əvvəl Rusiya və Ukrayna birlikdə dünya buğda ixracının demək olar ki, üçdə birini təşkil edirdi.

Zelenski ixracın bərpasını alqışlasa da, risklərin qaldığını söyləyib.

“Rusiyanın təxribatları və terror aktları təhlükəsi qalmaqdadır. Bu barədə hər kəs bilməlidir”, – o deyib.

“Ancaq tərəfdaşlarımız öz üzərinə düşəni etsələr və tədarükün təhlükəsizliyinə zəmanət versələr, bu, həqiqətən də qlobal ərzaq böhranını həll edəcək.

Amnesty İnternational-ın Ukrayna qüvvələrini işğal zamanı yaşayış məntəqələrinə qoşun yerləşdirməklə mülki əhalini təhlükə altına atmaqda ittiham edən insan haqları hesabatından qəzəbləndikdən sonra, təşkilatın Ukrayna ofisinin rəhbəri hesabatın dərcinə qarşı olduğunu deyərək istefa verib.

Amnesty-nin hesabatı Ukrayna hökumətinin kəskin tənqidinə səbəb olub, Zelenski qruplaşmanı “məsuliyyəti təcavüzkardan qurbanın üzərinə keçirməyə çalışmaqda” ittiham edib.

Amnesty İnternational təşkilatının sözçüsü bildirib ki, o, Ukrayna ofisinin rəhbərinin gedişindən təəssüflənir və qrup mübahisəli hesabatla bağlı əlavə bəyanat hazırlayır.

Ukrayna rəsmiləri mülki əhalinin cəbhəyanı ərazilərdən çıxarılması üçün, bütün mümkün tədbirləri gördüklərini bildiriblər. Rusiya Ukraynada qondarma “xüsusi hərbi əməliyyat”da mülki şəxsləri hədəf aldığını inkar edir.