Yuxusuzluq təhlükəlidir! Bu, ciddi nəticələri olan bir problemdir

Yuxu bəlkə də orqanizm üçün istirahətin ən vacib hissəsidir. Bu, sağalmağa və günə yeni güclə başlamağa kömək edir.

Orta hesabla bir insanın hər gün altı ilə 10 saat yuxuya ehtiyacı var və bu, gecə saatlarında olur. Amma hamı belə asanlıqla yuxuya gedə bilmir. Bir çox insanlar yuxu problemlərinin ciddi bir şey olmadığını düşünür, lakin bu heç də belə deyil. İctimairey.az somnoloq, psixoterapevt Oksana Sadykovanın məsləhətlərini diqqətinizə çatdırır. İrlandiya atalar sözündə deyildiyi kimi, ürəkdən gülmək və kifayət qədər yuxu almaq hər hansı bir xəstəliyin ən yaxşı dərmanlarından ikisidir.

Yuxusuzluq nədir?

Yuxusuzluq xoruldamadan sonra, ən çox rast gəlinən yuxu pozğunluğudur və müasir dövrün əsl bəlasıdır. Yuxusuzluqdan əziyyət çəkən insanların yuxuya getməsi çətindir. Onlar fasilələrlə yatırlar, gecələr bir neçə dəfə oyanırlar. Bir qayda olaraq, gec yatıb tez qalxırlar. Nəticədə, bu, rifahın pisləşməsinə və sağlamlıq problemlərinə səbəb olur. Yuxusuzluğun əlamətlərinə aşağıdakılar daxildir: Yuxuya getməkdə çətinlik: 30 dəqiqədən çox yuxuya gedə bilmirsinizsə; dayaz fasiləli yuxu, iki və ya daha çox dəfə gecə oyanması; erkən oyanma – səhər 3-5-də.

Yuxusuzluq üç növdür: keçici, kəskin və xroniki. Hər bir insan həyatında ən azı bir dəfə keçici yuxusuzluqla qarşılaşmışdır. Bu, uçuşlardan sonra, yer dəyişmələrdə, mühüm hadisələrdən əvvəl və ya sonra baş verir. Kəskin yuxusuzluq – üç ay ərzində yatmaqda çətinlik çəkdiyiniz zamandır. Xroniki yuxusuzluq – üç aydan çox yatmaqda çətinlik çəkirsinizsə. Yuxusuzluq niyə təhlükəlidir? Yuxusuzluğun nəticələri arasında: artıq çəki, piylənmə; Alzheimer və Parkinson xəstəlikləri, erkən beyin xəstəlikləri; nevrozlar, narahatlıq, qarışıq düşüncələr və panik ataklar; müxtəlif psixosomatik xəstəliklər, o cümlədən qan təzyiqinin azalması; immunitetin azalması – nəticədə virus və soyuqdəymə riskinin yüksəməsi, bədənin vaxtından əvvəl qocalması; yaralanma riskinin artması (insan kifayət qədər yatmırsa, konsentrasiyası pisləşir, diqqətsiz olur) – bu, idmançılar üçün təhlükəli olan o cümlədən, bu vəziyyətdə məşqin səmərəsiz olacağını və daha çox zərər verə biləcəyi.

Bundan əlavə, yuxusuzluq şizofreniya, bipolyar pozğunluq və ya depressiya kimi psixi xəstəliklərin əlaməti ola bilər. Yuxusuzluqdan necə qurtulmaq və yuxunu yaxşılaşdırmaq olar? Yuxusuzluğun öhdəsindən gəlmək üçün, səbəbini tapmaq lazımdır. Bu bioloji, psixoloji və ya sosial ola bilər. Bioloji səbəb. Mikroelementlərin olmaması yuxusuzluğa səbəb ola bilər: yod, maqnezium, dəmir. Həmçinin xroniki xəstəliklərin kəskinləşməsi: hipertoniya, qastrit, kolit və s. Buna görə də çatışmazlıqları aradan qaldırmaq və bədənin fəaliyyətini gücləndirmək lazımdır.

Bunun üçün, mütəmadi olaraq tibbi müayinədən keçməli və sağlamlığınızın qeydinə qalmalı, düzgün qidalanmalı, idmanla məşğul olmalısınız. Psixoloji səbəb. Mənfi düşüncə və emosiyalar hormon istehsalını pozur. Məsələn, artan narahatlıq melatoninin (yuxu hormonu) sintezini bloklayır. Bədənin normal işləməsi zamanı, onun miqdarı saat 20:00-dan sonra artır, 22:00-da maksimuma çatır. Hormon bədəni yuxuya belə hazırlayır. Yuxusuzluq zamanı qanda melatonin əvəzinə kortizol (stress hormonu) dolaşır, bədən gərginləşir, rahatlaşa bilmir, bədən istiliyi yüksəlir.

Bütün bunlar yuxuya getmənin çətinləşməsinə səbəb olur. Buna görə də emosional çevikliyi artırmaq, özünü və həyat haqqında düşüncə və qavrayışı dəyişdirmək lazımdır. Meditasiya və nəfəs məşqləri ilə başlaya bilərsiniz. Ancaq yuxu problemləri sizi uzun müddət narahat edirsə və heç bir şey kömək etmirsə, bir mütəxəssislə məsləhətləşməlisiniz – psixoloq və ya psixoterapevt. Sosial səbəb. Yuxusuzluq emosional sıxıntı ilə daha da ağırlaşan stres, münaqişələr və münasibətlərdəki anlaşılmazlıqlardan qaynaqlanır. Buna görə də ətrafınızdakı insanlarla davamlı və harmonik əlaqələr qurmaq vacibdir.