Planetdəki ən böyük sürüşmə Xəzər sahillərində tapılıb

 Yer kürəsindəki ən böyük aktiv sürüşmə zonası Türkmənistanın Xəzər dənizi sahillərində aşkar edilmişdir.

İctimairey.Az Yandex.Zen-ə istinadən xəbər verir ki, bir il ərzində sürüşmə 2,5 sm -dir, lakin bu rəqəm suyun səviyyəsindən asılıdır. Ümumilikdə 10 kubmetr torpaq, qaya parçaları tədricən dənizə axır. Qeyd edək ki, sürüşmə ərazisi yaşayış məntəqələrindən çox uzaqda yerləşir. Bir qayda olaraq, aktiv bölgələrdə böyük sellər, tektonik və ya vulkanik axıntılar yamaclardan sahilə doğru enir. Bu aktivlik də çox vaxt zəlzələlərə, yağışlara və püskürmələrə səbəb olur. Bununla birlikdə, suyun səviyyəsindəki dəyişikliklər səbəbindən yumşaq yamaclarda da sellər meydana gələ bilər.

Qohan Aslanın başçılıq etdiyi Türkiyə və Fransa alimləri səthin yerdəyişmələrini millimetr dəqiqliklə göstərə bilən interferometriyadan istifadə edərək Xəzərin şərq sahillərini araşdırıblar. Kara-Boğaz-Göl körfəzinin 2014-cü ildən 2020-ci ilə qədər çəkilmiş 354 radar görüntüsü əsasında öyrənilib. Sahilin sürüşmə ilə müəyyən edilmiş hissəsi quruya 5 km daxil olur, uzunluğu 25 km -dir. Əsasən əhəng daşı və gil təbəqələri üzərindən sürüşülür. Su səviyyəsinin, yağışların və temperaturun təhlili aprel – may aylarında sürüşmənin sürətinin ən yüksək olmasını üzə çıxarıb.

Bu da onunla əlaqələndirilir ki, bu aylarda yağıntılar səbəbindən körfəzdəki suyun həcmi illik maksimum həddə çatmışdır. Bir il ərzində torpaq sürüşməsi 5,1 bal gücündə zəlzələyə bərabərdir. Beləliklə, burada qayaların sürüşməsini sakit bir zəlzələ ilə müqayisə etmək olar.

Esmira ŞÜKÜROVA

İctimairey.Az