Pensiya yaşı ilə bağlı VACİB AÇIQLAMA

İqtisadçı ekspert Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi (ƏƏSMN) yanında İctimai Şuranın sədri Elşad Məmmədov pensiya yaşının azaldılması məsələsinə münasibət bildirib.

İctimai Rəy “modern.az”a istinadla xəbər verir ki, ekspert bu məsələyə elmi və real yanaşmanın vacibliyini vurğulayıb və populyist yanaşmalardan uzaq durulması çağırışı edib. Ekspert hesab edir ki, pensiya yaşının azaldılması ilə bağlı siyasi spekulyasiyalardan qaçmaq lazımdır və bu məsələyə cəmiyyətə reallığı çatdırmağa çalışan alimlər, ekspertlər və analitiklər daha elmi cəhətdən yanaşmalıdırlar.

Ekspertin sözlərinə görə, yaşlı nəslin sosial dəstəyi artırılmalı, bunun üçün əməkhaqqı fondu genişlənməli və məşğulluq siyasəti daha da effektivləşdirilməlidir. O, həmçinin bildirib ki, müəyyən yaşdan sonra insanlar əmək bazarında problemlərlə üzləşməməli və fiziki sağlamlığı imkan verdikdə fəaliyyətlərinə davam edə bilərlər.

Misal olaraq, ekspert ali məktəblərdəki 70-75 yaşlı müəllimləri göstərərək, onların hələ də gənclərdən daha aktiv olduqlarını və fəaliyyətlərini davam etdirməyə tamamilə uyğun olduqlarını qeyd edib. Bu vəziyyətin yaşlıların passiv mövqeyə keçməməsi və yalnız pensiya müavinətləri ilə məhdudlaşmaması üçün müsbət bir nümunə olduğunu vurğulayıb.

“Müəyyən yaşı keçəndən sonra insanlar əmək bazarında problemlərlə üz-üzə qalmamalıdırlar. Əgər onların fiziki sağlamlığı imkan verirsə, fəaliyyətlərinə davam edə bilməlidirlər. Mən ali məktəblərdə çalışıram, inanın ki, 70-75 yaşlarında elə müəllimlərimiz var ki, onlar dərs keçmək qabiliyyəti, işə münasibət baxımından bir çox gənclərdən daha aktivdirlər. Onların əmək qabiliyyəti də əmək bazarında fəaliyyətlərini davam etdirməyə tam şəkildə imkan verir. Bizim onları passiv mövqeyə, yalnız pensiyaçı kimi dövlət tərəfindən hansısa müavinət almağa istiqamətləndirməyimiz həmin vətəndaşların fiziki və psixoloji durumuna mənfi təsir göstərə bilər. Biz çalışmalıyıq ki, vətəndaşlarımız daha çox məşğulluqla təmin olunsunlar. Aktiv məşğulluq siyasəti həyata keçirilməlidir.

Mən onun tərəfdarıyam ki, bizim yaşlı nəslimiz daha çox məşğulluq prosesində, əmək bazarında olsun. Sözsüz ki, bu, iqtisadiyyatın strukturu ilə bağlıdır. Bir çox hallarda media nümayəndələri, ekspertlər, hətta parlamentin bəzi üzvləri də pensiya yaşının azaldılması haqda fikirlər səsləndirilər. Biz çalışaq ki, yaşlı nəsil üçün daha çox iş yerləri olsun. Bu, onların sosial müdafiəsi baxımından pensiya təminatından dəfələrlə üstündür. Çünki onların işləməsi pensiya kapitalının yığılması üçün imkanlar yaradır. Məsələyə bu cür yanaşmaq əvəzinə, bəzən özünü ekspert adlandıranlar iqtisadi əsası olmayan, reytinqə hesablanmış çıxışlar edir. Bizim missiyamız ondan ibarətdir ki, reallığı ictimaiyyətə çatdıraq. Əməkhaqları birmənalı şəkildə artırılmalıdır, bu gün buna böyük ehtiyac var. İşlə təminat, məşğulluq baxımından bir çox işlər hələ də görülməlidir”.

Ekspert, həmçinin pensiya yaşının azaldılması və uşaqpulu məsələlərinin səthi yanaşılmamalı, daha dərindən və strukturlaşmış şəkildə həll edilməli olduğunu bildirib. O, bu məsələlərin iqtisadiyyatda böyük dəyişikliklərə səbəb olacağını və əməkhaqqı fondunun artırılmasının, insanların sosial müdafiəsinin əsas təminatçısı olacağını qeyd edib.

Nəhayət, ekspert, pensiya yaşının azaldılması və digər müavinətlərin artırılması məsələlərinin yalnız səthi şəkildə deyil, iqtisadi cəhətdən əsaslandırılmış və uzunmüddətli perspektivdə daha faydalı həllərlə yanaşılmalı olduğunu vurğulayıb.