Elektrikli və hibrid avtomobillər müasir dövrdə avtomobil sənayesində böyük əhəmiyyət kəsb edir. Azərbaycanda da bu avtomobillərin istifadəsi getdikcə artır. Elektrikli avtomobillər, əsasən, ətraf mühitin qorunmasına verdiyi töhfə ilə diqqət çəkir. Onlar benzinlə işləyən nəqliyyat vasitələrinə nisbətən daha az karbon emissiyası yaradır və istixana qazlarının azaldılmasına kömək edir.
Bu isə iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizədə mühüm addımlardan biridir. Eyni zamanda, dövlət tərəfindən bu avtomobillərin idxalına tətbiq edilən vergi və gömrük güzəştləri, onların əlçatanlığını artırır və ölkədə ekoloji təmiz nəqliyyat vasitələrinin yayılmasını sürətləndirir.
Bu avtomobillərin bir çox üstünlükləri və ekoloji faydaları mövcuddur.
Ekoloji təsir: Elektrikli avtomobillər (EV-lər) istixana qazı emissiyalarını azaldır. Məsələn, benzin və dizel avtomobillərinə nisbətən 17-30% daha az karbon emissiyası yaradırlar. İstehsal texnologiyaları və enerji mənbələri təmizləndikcə, bu göstərici 2050-ci ilə qədər daha da yaxşılaşa bilər.
Enerji qənaəti: Elektrik enerjisi ilə işləyən avtomobillər daha az enerji sərf edir və yanacağa olan asılılığı azaldır. Dünyada EV-lərin kütləvi istifadəsi gündəlik neft istehlakını da azalda bilər.
Dövlət güzəştləri: Azərbaycanda elektromobillərin istifadəsinin təşviqi üçün vergi güzəştləri tətbiq edilməyə başlanıb. Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə bu sahənin inkişafına dair hüquqi çərçivə yaradılıb. Bu tədbirlər elektromobillərin ekoloji təsirlərini minimuma endirməyi hədəfləyir.
Azərbaycanda elektrik və hibrid avtomobilləri üçün tətbiq edilən dövlət güzəştləri əsasən aşağıdakılardan ibarətdir:
Vergi güzəştləri: Elektrikli avtomobillər və bəzi hibrid avtomobillər idxal edildikdə gömrük rüsumlarından azad edilir. Bu, ölkədə bu növ avtomobillərin istifadəsini artırmaq və ətraf mühitin qorunmasını təşviq etmək məqsədi daşıyır.
ƏDV güzəştləri: Elektrik mühərrikli nəqliyyat vasitələri əlavə dəyər vergisindən (ƏDV) azad olunur. Bu, avtomobillərin maya dəyərini azaldır və alıcılar üçün daha cəlbedici edir.
Gömrük rüsumlarından azadolma: Elektrikli avtomobillərin idxalı zamanı gömrük rüsumlarının tamamilə və ya qismən azaldılması nəzərdə tutulur ki, bu da avtomobillərin ölkəyə daha ucuz gətirilməsinə şərait yaradır.
Bu tədbirlər elektromobillərin Azərbaycanda geniş yayılmasını sürətləndirməyi və ətraf mühitin qorunmasını təmin etməyi hədəfləyir.
Hazırda Azərbaycanda avtomobil elan saytlarında təzə olmayan elektrik və hibrid avtomobillərin qiyməti ilinə, modelinə və digər xüsusiyyətlərinə görə dəyişir. Ortala qiymətlər isə 10 min AZN – 125 min AZN arasında dəyişir./BAKU.WS