Ukraynada müharibə Krımla başlayıb və onun azad edilməsi ilə də bitməlidir, prezident Vladimir Zelenski deyib.
O, Rusiya aviabazasında bir nəfərin ölümü ilə nəticələnən silsilə partlayışlardan bir neçə saat sonra danışıb.
Cənab Zelenski partlayışlardan danışmayıb, ancaq gecə saatlarında etdiyi müraciəti yarımadaya həsr edib və deyib: “Krım Ukraynanındır və biz ondan heç vaxt imtina etməyəcəyik”.
Rusiya partlayışları əhəmiyyətsiz hesab edir və lakin yüksək səviyyəli ukraynalı məsləhətçi Ukraynanın məsuliyyətini inkar edir.
Krım rəsmi olaraq Ukraynanın bir hissəsidir, lakin 2014-cü ildə beynəlxalq ictimaiyyətin qeyri-legitim hesab etdiyi referendumdan sonra, Rusiya tərəfindən işğal edilib. Bir çox ukraynalı bunu Rusiya ilə müharibənin başlanğıcı kimi görür.
Çərşənbə axşamı Krımın qərbində, rusiyalı turistlər arasında məşhur olan dənizkənarı kurortların yaxınlığında, Novofedorovka yaxınlığındakı Saki hərbi bazasında silsilə partlayışlar baş verib.
Sosial media görüntülərində düşərgədəkilərin partlayış səsləri eşidilən kimi qaçdığı, şahidlərin isə ən azı 12 partlayış səsi eşitdiklərini söylədiyi görünür. Rusiyanın təyin etdiyi Krımın Səhiyyə İdarəsi bir mülki vətəndaşın öldüyünü, 8 nəfərin isə yaralandığını bildirib.
Rusiya Müdafiə Nazirliyi partlayışların mağazada partlamış sursatla bağlı olduğunu israr edir, lakin bu, müstəqil ekspertlər tərəfindən təsdiqlənməyib.
Ukrayna prezidentinin köməkçisi Mixail Podolyak isə “Dozhd” internet telekanalına Ukraynanın partlayışlarda iştirakını təkzib edib: “Əlbəttə, yox. Bununla bizim nə işimiz var?”
Ukraynanın Krıma istənilən hücumu Moskva tərəfindən ciddi qəbul ediləcək.
Keçən ay keçmiş prezident Dmitri Medvedev Ukraynanın Krımı hədəf alacağı təqdirdə “Qiyamət gününün dərhal gözləyəcəyi” ilə hədələyəndə Rusiya xəbərdarlıq etmişdi.
Zelenski çərşənbə axşamı etdiyi çıxışında partlayışlardan bəhs etməyib, lakin yarımada ilə bağlı təfərrüatlara toxunaraq deyib: “Unutmayacağıq ki, Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsi Krımın işğalı ilə başlayıb.
“Rusiya müharibəsi… Krımla başladı və Krımın azad edilməsi ilə bitməlidir” deyib.
Cənab Zelenskinin son açıqlamaları onu deməyə əsas verir ki, o, Ukraynanın müharibə bitməzdən əvvəl yarımadanı geri almalı olduğuna inanır, lakin o, keçmişdə bu barədə müxtəlif fikirlər söyləyib.
Bundan əvvəl o, Rusiyanın fevralın 24-dən əvvəl öz mövqelərinə qayıtması halında Ukraynanın sülhə razılaşa biləcəyini, yəni Krımın qaytarılmasının tələb sayılmayacağını bildirmişdi.
Krımda hücum dramatik eskalasiyaya işarə edəcək
Bu hücuma görə Ukraynanın məsuliyyət daşıdığı üzə çıxarsa, bu, ciddi eskalasiya olacaq. Bu, Krımın özündə hədəfə ilk böyük hücum olacaq.
Ukraynalılar yaxınlaşdılar: 2022-ci ilin iyununda Krımın Rusiya tərəfindən təyin edilmiş “lideri” Ukrayna qüvvələrinin Krım sularında Qara dəniz neft qazma platformalarını atəşə tutduğunu və bir neçə nəfərin öldüyünü iddia edib. İyulun sonunda isə, Rusiya rəsmiləri bildiriblər ki, pilotsuz uçan aparat Sevastopol şəhərində Rusiya hərbi-dəniz qüvvələrinin obyektini vurub, 6 nəfər yaralanıb.
Krım beynəlxalq səviyyədə Ukrayna ərazisi kimi tanınır, lakin Rusiya artıq səkkiz ildir ki, yarımadaya rəhbərlik edir və Rusiyanın dövlət strukturları və hərbi obyektləri çox yaxşı inkişaf edib.
Kreml üçün Krım, Moskvanın 2014-cü ildə qalibiyyətlə “geri ələ keçirdiyi” “tarixi” Rusiya torpağı kimi görünən kvazimüqəddəs statusa malikdir. Krım ərazisinin bu qədər dərinliyinə hücum prezident Putin üçün böyük biabırçılıq olardı.
Və qorxular var ki, əgər ukraynalılar Krımda Rusiya obyektlərinə sistemli şəkildə hücum etməyə başlasalar, o zaman Rusiyanın cavabı həqiqətən çox ciddi ola bilər. Keçən ay Rusiyanın keçmiş prezidenti, hazırda Təhlükəsizlik Şurasının sədr müavini Dmitri Medvedev demişdi ki, Krıma hücum edilərsə, “hər kəsi dərhal qiyamət günü gözləyəcək. O, çox sürətli və çox sərt olacaq”.
Rusiya Krımı 2014-cü ilin martında əksəriyyət rusdilli təşkil edən ərazinin Ukrayna və Qərbin qeyri-qanuni hesab etdiyi referendumda Rusiyaya qoşulmasına səs verdikdən sonra işğal edib.
Səsvermə naməlum rus qoşunları yarımadanın ətrafındakı bir neçə strateji obyektə nəzarəti ələ keçirdikdən sonra, tələsik təşkil edilib.
Həmin ilin əvvəlində aylarla davam edən Avropayönlü etirazlar Rusiyanın dəstəklədiyi Ukrayna prezidentinin hakimiyyətdən uzaqlaşdırılması ilə nəticələndi.
Bu il fevralın 24-də Moskva Rusiya qoşunlarının Ukraynanın dərinliklərinə köçürülməsi üçün, Krımdan tramplin kimi istifadə edərək, Ukraynaya genişmiqyaslı işğala başlayıb.
Novofedorivka və Saki Rusiya Qara Dəniz Donanmasının yerləşdiyi Sevastopol limanından təxminən 50 km şimalda yerləşir və Ukrayna sahillərini blokadaya alır.