Ukraynada müharibə: Rusiya Şimal axını 1-in azaldılmasına görə qaz müharibəsi aparır – Zelenski – FOTO
Ukrayna Moskvanı insanları qorxutmaq üçün, Avropaya qarşı “qaz müharibəsi” açmaqda və təchizatı dayandırmaqda ittiham edib.
Rusiyanın enerji şirkəti “Qazprom” “Şimal axını 1” qaz kəmərində turbin üzərində işlərin aparılmasına icazə vermək üçün, Almaniyaya qaz axınını kəsdiyini açıqlayıb.
Lakin Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski bunun sadəcə Avropanaya qarşı “qaz şantajı” olduğunu bildirib.
Bu onunla bağlıdır ki, Ukrayna limanlarından taxıl ixracının bu həftə sövdələşmənin bağlanmasından sonra, bərpa oluna biləcəyinə ümidlər qalmaqdadır.
Bazar ertəsi Qazprom təmir işləri aparmaq üçün, qaz tədarükünü indiki səviyyənin təxminən yarısına endirməli olduğunu bildirsə də, Almaniya hökuməti nəqli məhdudlaşdırmaq üçün, heç bir texniki səbəbin olmadığını bildirib.
Rusiyadan Almaniyaya qaz nəql etmək üçün, Baltik dənizinin dibi ilə keçən “Şimal axını 1” boru kəməri həftələrdir ki, gücündən xeyli aşağı işləyir və bu ayın əvvəlində 10 günlük texniki fasilə üçün, tamamilə bağlanıb.
Keçən il Rusiya qazının 40%-ni Aİ-ni təmin edib və Aİ Rusiyanı enerjidən silah kimi istifadə etməkdə ittiham edib.
“Avropanın hər ay daha da pisləşən qaz şantajı hər bir avropalının həyatını daha da pisləşdirmək üçün, terrorçu dövlətə lazımdır”, – deyə Zelenski gecə çıxışında bildirib.
O bildirib ki, bu, Avropanın qışa hazırlığını çətinləşdirmək üçün qəsdən edilib, bunun nəticəsində soyuq aylarda əziyyət çəkə biləcək kasıb əhaliyə heç bir qayğı göstərilməyəcək.
Axınların son azalması Aİ ölkələrini Rusiya qazından asılılığını daha da azaltmağa məcbur edir və çox güman ki, qışdan əvvəl qazın tədarükünü çətinləşdirəcək.
Avropanın energetika nazirləri çərşənbə axşamı Brüsseldə görüşəcək və böhrana birgə cavab imzalamağa ümid edirlər.
Keçən həftə Avropa Komissiyası üzv ölkələrə növbəti 7 ay ərzində qaz istehlakını 15% azaltmağı təklif edib. Məqsəd könüllü olacaq, lakin təklif edildiyi kimi, Komissiya fövqəladə vəziyyət zamanı bunu məcburi etmək qərarına gələ bilər.
Bəzi ölkələr plana müqavimət göstərsə də, razılığa gəlmək üçün, Aİ paytaxtlarına təzyiq yüksək olaraq qalır.
Avropa Komissiyasının sədri Ursula fon der Leyen daha əvvəl Rusiyanın Aİ-yə qaz tədarükünün tamamilə dayandırılması perspektivinin “ehtimallı ssenari” olduğunu bildirmişdi.
Fevral ayında Rusiya Ukraynanı işğal etdikdən sonra, qazın qiyməti dünya üzrə istehlakçıların elektrik enerjisi ödənişlərinə dolayı təsir göstərərək, artıq sürətlə artıb.
Kreml qiymət artımına görə Qərbin sanksiyalarını günahlandırır, onun etibarlı enerji tərəfdaşı olduğunu və qaz təchizatının son zamanlar baş verən fasilələrə görə məsuliyyət daşımadığını təkid edir.
Bu arada, Ukrayna ötən həftə BMT-nin vasitəçiliyi ilə əldə edilmiş tarixi razılaşmanın Qara dəniz limanlarından taxıl ixracının “bir neçə gün ərzində” bərpa olunacağına ümid edir.
“Tərəflər təhlükəsizliyə zəmanət versələr, saziş işləyəcək. Belə olmasa, o zaman işləməyəcək”, – deyə infrastruktur naziri Aleksandr Kubrakov bildirib.
Gecədəki müraciətində prezident Zelenski də bu həftə Ukraynadan taxıl ixracının bərpa olunacağına əminliyini ifadə edib.
Onun şərhləri şənbə günü Rusiyanın Ukraynanın əsas limanı Odessaya raket zərbələri endirməsindən, razılaşmanın pozulacağından qorxduqdan sonra gəlib.
Ukraynada 20 milyon tona qədər taxıl ilişib qalıb, Rusiya donanmasının Qara dənizin böyük hissəsinə nəzarət etməsi səbəbindən ixrac etmək mümkün deyil.