ABŞ: Rusiyanın işğalı – Putin hələ də Ukraynanın çox hissəsini ələ keçirmək istəyir
ABŞ kəşfiyyat orqanlarının məlumatına görə, Rusiya prezidenti Vladimir Putin hələ də Ukraynanın böyük hissəsini ələ keçirmək istəyir.
Bununla belə, Moskvanın qüvvələri döyüşlərdə o qədər zəifləyib ki, ABŞ rəsmiləri onların yalnız yavaş-yavaş ərazi qazanmalarına qadir olduqlarına inanır.
Bu o deməkdir ki, müharibə uzun müddət davam edə bilər, Milli Kəşfiyyatın direktoru Avril Haynes deyir.
Mart ayında Moskva Kiyevi və digər şəhərləri ala bilmədikdən sonra, Ukraynanın Donbasını ələ keçirmək üçün, səylərini yenidən cəmləşdirdi.
ABŞ kəşfiyyatının yüksək rütbəli rəsmisi xanım Haynesin sözlərinə görə, cənab Putinin məqsədləri hələ də münaqişənin başlanğıcında olduğu kimidir – Ukraynanın böyük hissəsini ələ keçirmək.
Lakin onun fikrincə, Rusiyanın yaxın gələcəkdə bu məqsədə çatması çətin ki.
O, ABŞ Ticarət Departamentinin konfransında deyib: “Biz Putinin bu sahədə bilavasitə hərbi məqsədləri ilə onun hərbi imkanları arasında, onun ambisiyaları ilə hərbçilərin edə biləcəkləri arasında bir növ uyğunsuzluq görürük”.
Kiyevi ələ keçirmək kimi ilkin məqsədinə nail ola bilməyən Rusiya, bütün səylərini Putinin Ukraynanın rusdilli əhaliyə qarşı soyqırım həyata keçirdiyini yalandan iddia etdiyi böyük sənaye zonası olan şərqi Donbassdakı əraziləri ələ keçirməyə yönəldib.
Bu yaxınlarda Severodonetsk şəhəri üzərində nəzarəti ələ keçirən Rusiya qüvvələri orada qələbə qazanıb, lakin irəliləyiş yavaş olub və Ukrayna qüvvələri ciddi müqavimət göstərib.
Uzun sürən müharibə
May ayından bəri ABŞ kəşfiyyatının müharibə ilə bağlı qiymətləndirmələri ilə bağlı ilk ictimai şərhində xanım Haynes Rusiyanın işğalının “uzun müddət” davam edəcəyini və “şəkil olduqca qaranlıq olaraq qalacağını” bildirib.
Onun sözlərinə görə, kəşfiyyat agentlikləri müharibənin necə inkişaf edə biləcəyi ilə bağlı üç ssenari görürlər, çox güman ki, “tədricən irəliləyiş əldə edən, lakin heç bir irəliləyiş olmayan” Rusiya ilə yavaş gedən münaqişədir.
Digər az ehtimal olunan imkanlar arasında, Rusiyanın böyük irəliləyişi və ya Ukraynanın cüzi qazancı ilə cəbhə xəttinin sabitləşməsi daxildir.
Bu o demək ola bilər ki, Moskva öz düşmənləri ilə mübarizə aparmaq üçün, “asimmetrik alətlərdən” daha çox asılı vəziyyətə düşür; kiberhücumlar, enerji resurslarına və hətta nüvə silahlarına nəzarət cəhdləri də daxil olmaqla.
Xanım Haynesin şərhləri NATO liderlərinin lazım olduğu müddətdə Ukraynanı dəstəkləyəcəklərini, Avropada qoşunlarının mövcudluğunu artıracaqlarını və Finlandiya və İsveçi çərşənbə günü qrupa qoşulmağa dəvət etmələrindən sonra gəlib.
NATO rəhbəri Yens Stoltenberq bunu Soyuq Müharibədən bəri alyansın ən böyük yenidən qurulması adlandırıb, ABŞ prezidenti Co Bayden isə, NATO-nun “hər sahədə – quruda, havada və dənizdə hər istiqamətdə gücləndiriləcəyini” vəd edib.
İki Skandinaviya ölkəsinin NATO-ya qoşulma ehtimalına cavab verən Putin hərbi ittifaqı gərginliyi qəsdən artırmaqda ittiham edib.
Putin Türkmənistana səfəri zamanı deyib: “Əgər NATO qoşunları və infrastrukturu yerləşdirilərsə, [Rusiya] cavab verməyə məcbur olacaq”.
Bu arada, Böyük Britaniya hökuməti Ukraynaya daha 1 milyard funt sterlinq (1,2 milyard dollar) hərbi yardım göstərməli və bu günə qədər verdiyi dəstəyi iki dəfə artırmalıdır. Yalnız ABŞ Ukraynaya Böyük Britaniyadan daha çox hərbi yardım göstərib.
Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski deyib ki, ölkəsinin Rusiyaya qarşı müharibəni maliyyələşdirmək üçün, ayda təxminən 5 milyard dollara ehtiyacı var.