DİQQƏT: MİQREN XƏSTƏLƏRİ  17 TUTMAYA NƏZARƏT ETMƏLİ

Mütəxəssislər müəyyən faktorların miqren xəstəliyinə səbəb ola biləcəyini açıqlayıb. Migren hücumlarının qarşısını almağın ən yaxşı yolu onların tutmalarından qaçmaqdır. Bunlar insandan insana dəyişə bilər və miqrenli insanların əksəriyyətində bir neçə tutması var.

Adətən yemək və içkilər daxildir, o cümlədən:

• Alkoqol, xüsusilə qırmızı şərab
• Pendir və digər süd məhsulları
• Şokolad
• Qəhvə
• Qurudulmuş ətlər
• Keskin qoxu olan hər hansı qida.

Digər ümumi tutmalara aşağıdakılar daxildir:

• Yeməkləri atlamaq: Yeməkləri tamamilə atmaq və ya uyğun yemək yeməmək miqren tutmalarına səbəb ola bilər.
• Məşq: Gərgin bir məşq seansı, xüsusən də bir müddət hərəkətsiz olsanız, miqren hücumlarına səbəb ola bilər.
• Susuzluq: Bəziləri üçün, ən kiçik susuzluq belə miqren tutmasına səbəb ola bilər.
• Həssas stimullaşdırma: Qeyri-adi parlaq işıqlar, yüksək səslər və ya kəskin qoxular miqren tutmasına səbəb olar. Fənərlər, parlaq günəş, ətir, boya və siqaret tüstüsü ümumi səbəblərdi.
• Hormonal dəyişikliklər: Miqrenli qadınların 75 faizi menstruasiya zamanı hücumların inkişaf etdiyini, digər qadınlar isə hamiləlik və ya menopoz zamanı miqren tutmaları yaşadıqlarını bildirirlər. Mütəxəssislər bildirirlər ki, bu dövrlərdə estrogen və progesteron səviyyələrindəki dalğalanmalar miqren hücumlarına səbəb ola bilər.
• Hormon dərmanları: Məsələn, doğuşa nəzarət və hormon əvəzedici terapiya da miqrenə səbəb olar və ya pisləşdirə bilər. Ancaq, bəzən bu müalicələr də miqren baş ağrılarını azaltmağa kömək edə bilər.
• Digər dərmanlar: Yüksək qan təzyiqi və ya ürək çatışmazlığı kimi vəziyyətləri müalicə etmək üçün, istifadə edilən nitrogliserin kimi vazodilatatorlar miqren hücumlarına səbəb ola bilər.
• Stress: Stress miqren xəstələrinin demək olar ki, yüzdə 70-i üçün səbəb ola bilər. Emosional stress işdə və ya evdə tələblər nəticəsində yarana bilər. Həddindən artıq gərginlik və ya cinsi fəaliyyətdən yaranan fiziki stress də miqren hücumlarına səbəb ola bilər.
• Düzensiz yuxu: Çox və ya çox az yatmaq səbəb ola bilər. Rutin bir yuxu cədvəliniz yoxdursa, daha çox miqren tutmaları yaşaya bilərsiniz.
• Hava dəyişiklikləri: Fırtınalar, güclü istilik dalğaları və barometrik təzyiqdəki dəyişikliklər miqren hücumlarını artıra bilər.
• Ekran vaxtı: Bir çox insanlar kompüter qarşısında çox vaxt keçirməyin miqren hücumlarına səbəb ola biləcəyini düşünür.

• RİSK FAKTORLARI

• Aşağıdakı amillər xəstəliyin inkişaf riskinizə təsir edə bilər:
• Yaş: İlk miqren tutması hər yaşda baş verə bilər, lakin miqrenli insanların əksəriyyəti ilk hücumunu yeniyetməlik dövründə yaşayır.
• Ailə tarixi: Əgər yaxın ailə üzvündə miqren varsa, bu sizin riskinizi artırır. Əslində, bu vəziyyətdə olan insanların 90 faizinin ailə təsiri var. Əgər valideyndə miqren varsa, riskiniz təxminən yüzdə 50-dir. Hər iki valideyndə miqren varsa, bu risk yüzdə 75-ə qədər artır.
• Cins: Uşaqlıqda miqren daha çox oğlanlarda olur. Yetkinlik yaşına çatdıqdan sonra, qadınlarda bu xəstəliyə üç dəfə daha çox rast gəlinir. Qadınlarda miqren riski 40 yaşa qədər artmağa davam edir, sonra azalmağa başlayır.

• MÜALİCƏ VASİTƏLƏRİ

• Miqren üçün iki əsas müalicə növü vardır: kəskin və profilaktik müalicə.
• Bir şəxs migren tutması zamanı simptomları aradan qaldırmaq və daha da pisləşməsinin qarşısını almaq üçün kəskin müalicə alır. Seçimlərə resepsiz satılan ağrı kəsiciləri, resepli dərmanlar və cihazlar daxildir. Bu cihazların bir çoxu beynin elektrik siqnalına təsir edən stimullaşdırma təmin edir.
• Profilaktik müalicə miqren ataklarının tezliyini, şiddətini və müddətini başlamazdan əvvəl azaltmaq məqsədi daşıyır. Seçimlərə dərmanlar və prosedurlar, həmçinin həyat tərzi dəyişiklikləri və davranış terapiyası daxildir. Profilaktik müalicə yalnız onu alan insanların təxminən 40 faizində işləyir. İşlədiyi zaman miqren hücumlarının tezliyini ən azı 50 faiz azaltmağa kömək edir.