Polşa ilin əvvəlində Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatına (ATƏT) sədrliyi İsveçdən qəbul edib. Yanvarın 1-dən respublika 57 ölkənin daxil olduğu bu beynəlxalq təşkilatda əlaqələndirici qismində çıxış edəcək.
Polşanın baş naziri Mateusz Moravieckinin sözlərinə görə, respublikanın hakimiyyət orqanları “təhdidlər aşkar edilərsə, Aİ və NATO-dakı tərəfdaşlara müvafiq siqnallar göndərməklə, dünyanın bu hissəsində sülh və təhlükəsizliyin qeydinə qalmaq üçün hər şeyi edəcək”.
ATƏT ərazisində münaqişələrin və böhranların həllinə diqqət yetirmək planlarını daha əvvəl respublikanın xarici işlər naziri Zbiqnev Rau açıqlamışdı. Onun sözlərinə görə, Polşa sədrlikdə “təhlükəsizlik və sabitliyin təmin edilməsi üçün bütün səyləri dəstəkləməyə” çalışacaq.
“Bizim diqqətimiz cari münaqişələr və böhranlı vəziyyətlərə yönələcək”, – deyə o, “onların regional sabitliyə təsir etdiyini” vurğulayıb.
“Biz 2022-ci ildə bizi gözləyən vəzifələrin səviyyəsini başa düşürük. Ancaq bizi gözləyən problemlərin səviyyəsini hələ proqnozlaşdıra bilmərik. Bir neçə iştirakçı ölkədəki cəmiyyətlər üçün gərginlik və təhdidlərlə üzləşirik. Biz insanların sülh və təhlükəsizlik şəraitində yaşamaq hüququna hörmət etməyə çağırırıq” – deyə Rau əlavə edib.
Polşanın sədrliyinin tam proqramı yanvarda Vyanada təqdim olunacaq. Raunun əmin olduğu kimi, Polşanın sədrliyi ATƏT-in bütün institutlarını, missiyalarını və bütün iştirakçı dövlətləri işə cəlb etməklə hərtərəfli və fəal fəaliyyət göstərmək niyyətindədir.
Rusiya-Polşa münasibətləri son illər inkişaf etməyib. Bir çox beynəlxalq məkanlarda Polşa tez-tez Moskvaya qarşı kəskin bəyanatlar verir, mütəmadi olaraq Rusiya Federasiyasına qarşı qərarlar və addımlar atmağa başlayır, sanksiyalar siyasətini dəstəkləyir və Moskva ilə məhdud dialoqda israr edir.
Buna baxmayaraq, Varşava Təhlükəsizlik Forumunda çıxış edən Rau bildirib ki, o, Rusiya ilə konsensusun mümkünlüyünü görür və bunu ümidverici hesab edir. BMT Baş Assambleyasının yüksək səviyyəli həftəsi çərçivəsində Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrovla sentyabrda aparılan danışıqlarla bağlı sualı cavablandıran Rau bu “görüşün çox konstruktiv keçdiyini” qeyd edib.
“Biz konsensusun mümkün olacağı qənaətinə gəldik. Bu, çox ümidvericidir “- deyə Rau əlavə etdi.
O, artıq Moskvaya səfərə dəvət alıb. Qeyri-rəsmi məlumata görə, bu səfər fevral ayına planlaşdırılıb, lakin Polşadakı rəsmi mənbələr səfərin baş tutacağını hələlik təsdiqləməyib.
İctimairey.az xəbər verir ki, Rau jurnalistlərə bildirib ki, Lavrovla BMT-də keçirilən görüşdə ekspertlərin müşayiəti ilə ən çətin məsələləri müzakirə etmək barədə razılığa gəliblər.
“Mən başa düşdüm ki, söhbət ən çətin münaqişələrdən gedir. Bütün əminliklə hesab edirəm ki, – bu, Ukrayna olacaq ” – deyə nazir Belarus və Cənubi Qafqazdakı vəziyyəti çətin mövzular sırasında qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, tərəflər bu mürəkkəb mövzular ətrafında fikir mübadiləsi aparıblar və onlar üst-üstə düşmür.
“Biz bir-birimizin mövqelərinin yaxşı məlum olduğuna arxalanırdıq” – Rau qeyd edib. “Buna baxmayaraq, biz konsensus platforması axtarırıq.”
Raunun sözlərinə görə, ATƏT platformasında “xüsusilə daha böyük və daha güclü iştirakçı ölkələr tərəfindən proqrama instrumental yanaşmanın və ya siyasiləşdirilməsinin qarşısını almaq vacibdir”. Onun fikrincə, elə bir atmosfer yaratmaq da vacibdir ki, hətta böyük və nüfuzlu iştirakçı da öz maraqlarına daha az diqqət yetirsin və ən azı ATƏT-in maraqlarına uyğun olanla razılaşsın.
“Bu son dərəcə vacibdir və biz bunu Lavrovla dialoqumuzda qeyd etmişik ki, kiminsə maraqlarını hətta potensial olaraq istisna etmək istəsək, konsensusa gələ bilmərik. Konsensusa yalnız hər bir iştirakçı dövlətin maraqlarını, baxışlarını, təcrübəsini və müəyyənləşdirilməsini müzakirə etməklə nail olmaq olar. Sonra birlikdə hərəkət etməyə cəhd edə bilərik “deyə yekunlaşdırıb.